Historia Kultu Matki Bożej Opatrzności
Spis Treści
INTERWENCJA OPATRZNOŚCI
Od czterech stuleci w kościele pw. św. Karola ai Catinari Ojców Barnabitów w Rzymie oddawana jest publiczna cześć wizerunkowi Najświętszej Maryi, Matki Bożej Opatrzności.
Kościół św. Karola ai Catinari, którego budowę barnabici rozpoczęli w 1611 roku, po piętnastu latach nadal pozostawał bez prezbiterium i fasady, a z powodu braku środków nie było możliwości kontynuacji budowy.
Ojciec Biagio Palma, przełożony Kolegium, aby uzyskać światło i wskazania Boże w poszukiwaniu potrzebnych funduszy, postanowił udać się pieszo na pielgrzymkę do Loreto. Po otrzymaniu zgody od Ojca Prowincjała, wyruszył z towarzyszem z Rzymu 20 kwietnia 1626 roku.
Po dotarciu do sanktuarium odprawił mszę w Świętym Domu, gdzie celebrował swoją pierwszą mszę, i spędził dzień na modlitwie. Następnie rozpoczął podróż powrotną.
Kiedy zbliżał się do Rzymu, poczuł natchnienie, by zwrócić się do kardynała Leniego, który nie miał bliskich krewnych, którym mógłby przekazać swój majątek. Powróciwszy do św. Karola 7 maja, natychmiast przygotował notatkę do przedstawienia kardynałowi za pośrednictwem Carla Barberiniego, bratanka Urbana VIII. Następnie czekał na możliwość spotkania z księciem, który był chory.
Jednak 13 maja, przechodząc obok pałacu kardynała, poczuł natchnienie, by bezpośrednio poprosić o audiencję, którą mu przyznano. Ojciec Palma szczerze wyjaśnił swoją sytuację, opowiadając o pielgrzymce do Loreto i natchnieniu, by zwrócić się do niego. Kardynał jednak odpowiedział, że przybył zbyt późno, ponieważ przeznaczył już swoje fundusze na inne przedsięwzięcie.
Pomimo tej niezachęcającej odpowiedzi Ojciec Palma nie stracił nadziei. Widząc, że nie może liczyć na pośrednictwo nadal chorego Barberiniego, 20 sierpnia ponownie odwiedził kardynała.
Od tego czasu wizyty Ojca Palmy się powtarzały i były coraz bardziej przychylne i obiecujące. Pod koniec października 1627 roku kardynał zachorował, a 3 listopada, po przyjęciu sakramentów świętych i w obecności Ojca Palmy, zmarł.
Po otwarciu testamentu, sporządzonego kilka dni wcześniej, okazało się, że kardynał przeznaczył część swojego majątku barnabitom na dokończenie budowy kościoła św. Karola.
Dzięki temu wsparciu oraz innym pomocom prace zostały wznowione, a około połowy XVII wieku kościół był całkowicie ukończony, łącznie z piękną fasadą zaprojektowaną przez Soriego. Najświętsza Maryja Panna wynagrodziła zaufanie Ojca Palmy, ukazując się jako prawdziwa Matka Opatrzności dla rzymskich barnabitów.
Kardynał Giovanni Battista Leni
Giovanni Battista Leni, rzymski patrycjusz, znany ze związku krwi z bratankiem Pawła V, kardynałem Scipione Borghese, do którego był również podobny z wyglądu, w 1608 roku został mianowany przez papieża biskupem Mileto, a 24 listopada otrzymał tytuł kardynała-prezbitera przy kościele św. Cecylii oraz Protektora Kanoników Regularnych Najświętszego Zbawiciela i Zgromadzenia Braci Mniejszych. W 1611 roku papież przeniósł go do diecezji Ferrary, gdzie Leni zwołał synod i rozpoczął godne pochwały rządy.
Jednak jego posługa nie była wolna od trudności, gdyż kardynał był w ciągłych sporach z duchowieństwem i kapitułą Ferrary w sprawach beneficjalnych. Ponadto wdał się w spór z niektórymi z głównych obywateli miasta, którzy byli legalnymi posiadaczami wielu dziesięcin zakupionych przez ich przodków, co wywołało pewne niezadowolenie w mieście i sprawiło, że sam kardynał był poddany udrękom. W 1616 roku wprowadził do Ferrary teatynów, braci z trzeciego zakonu św. Franciszka i augustianów bosych.
Po rezygnacji kardynała Borghese Leni został mianowany archiprezbiterem bazyliki laterańskiej, gdzie podczas Roku Jubileuszowego w 1625 roku otworzył i zamknął Święte Drzwi. Zmarł w Rzymie w wieku 54 lat w 1627 roku i został pochowany w swojej bazylice, gdzie ufundował kaplicę ku czci św. Jana Chrzciciela. Swój majątek przeznaczył kościołowi św. Karola ai Catinari.
Fasada kościoła św. Karola, wykonana z trawertynu, jest dziełem Giambattisty Sorii. W jej fryzie widnieje napis: „Jo. Baptista S.R.E. Cardinalis Lenius Archipr. Lateran. a. MDCXXXV”.
DAR BARNABITOM OBRAZU NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY PĘDZLA GAETANO
Od 1596 roku barnabici posługiwali w małym kościele św. Pawła w Rzymie, który znajdował się tam, gdzie obecna Piazza Colonna. W 1659 roku, na życzenie Aleksandra VII, który planował rozbudowę tego obszaru miasta, mały kościół został przeznaczony do rozbiórki.
Przełożony, Ojciec Gabriele Fanti, próbował bezskutecznie ocalić kościół i kazał usunąć fresk z wizerunkiem Najświętszej Maryi Panny, który był bardzo czczony w św. Pawle. Wizerunek przeniesiono do kościoła św. Karola ai Catinari i umieszczono na ścianie ponad schodami.
W 1677 roku Ojciec Landriani postanowił nadać obrazowi większy cześć i przenieść go na ołtarz w górnej kaplicy chóru, gdzie wspólnota zbierała się na modlitwy. Podczas zdejmowania wizerunku, architekt upuścił go i doszczętnie zniszczył. W ramach zadośćuczynienia ofiarował on jednak barnabitom obraz namalowany przez Scipione Pulzone, znanego jako Gaetano, przedstawiający Madonnę z Dzieciątkiem. Ojcom bardzo się spodobał ten wizerunek i umieścili go w górnej kaplicy dodając przepiękną ramę.
AUTOR OBRAZU
Autorem obrazu jest Scipione Pulzone, zwany Gaetano, urodzony w Gaecie, prawdopodobnie w 1550 roku. W 1569 roku przybył do Rzymu, aby studiować pod okiem Jacopina del Conte. W 1578 roku został wybrany na konsula Akademii św. Łukasza, a rok później zapisał się do Bractwa Virtuosi del Pantheon.
Był cenionym portrecistą; słynie z portretu rodziny Colonna. Zmarł w Rzymie pod koniec XVI wieku i został pochowany w kościele św. Ducha in Sassia, gdzie z inicjatywy Jacopa Zucchiego wystawiono mu pomnik.
OPIS OBRAZU
Wizerunek Madonny z Dzieciątkiem jest naturalnej wielkości. Twarz Najświętszej Maryi Panny jest widoczna do wysokości pasa, z niewielką częścią przedramienia i dłoni, co może być efektem dodania fragmentu płótna w celu dostosowania obrazu do ram.
Maryja trzyma w ramionach Dzieciątko Jezus i patrzy na Nie z miłością. Głowa jest lekko pochylona, a ręce i ramiona otaczają dziecko w czułym uścisku. Jezus zwraca się ku Matce, opierając głowę na jej kolanach i patrzy na Nią z uwielbieniem.
OJCIEC MAFFETTI WYSTAWIA WIZERUNEK DO KULTU (1732)
W 1732 roku Ojciec Gennaro Maffetti, proboszcz kościoła św. Karola, przeczytał relację Ojca Palmy o cudownym wsparciu Opatrzności, które umożliwiło ukończenie budowy kościoła. Zainspirowany, postanowił wystawić wizerunek autorstwa Gaetana na widok wiernych. Zamówił kopię oryginalnego obrazu i umieścił ją w małym korytarzu łączącym kościół z klasztorem, z napisem „Mater Divinae Providentiae” („Matka Bożej Opatrzności”).
Pomimo skromnej lokalizacji wizerunek szybko wzbudził pobożność wiernych, którzy przychodzili oddać cześć Matce Bożej, prosząc o pomoc w swoich potrzebach. W związku z licznymi łaskami, o które proszono i które, jak wierzono, otrzymano, wkrótce ustanowiono specjalną mszę ku czci Matki Bożej Opatrzności.
Ojciec Maccabei polecił zamknąć korytarz i przekształcił go w kaplicę z kamiennym ołtarzem. 28 czerwca 1742 roku Ojciec Generalny Gazzoni odprawił tam pierwszą Mszę św.
TYTUŁ MATKI BOŻEJ OPATRZNOŚCI
Tytuł Matki Bożej Opatrzności, nadany Najświętszej Maryi Pannie, jest zgodny z katolicką wiarą, która przypisuje Maryi rolę pośredniczki łask. Będąc Matką Boga, Maryja jest również Matką Opatrzności, która kieruje wszelkimi rzeczami stworzonymi ku ich ostatecznemu celowi z nieskończoną mądrością, dobrocią i sprawiedliwością.
Już w Starym Testamencie Bóg objawia swoją opiekę nad stworzeniem, porównując ją do troski matki o swoje dzieci, jak powiedział przez proroka Izajasza: „Czyż może matka zapomnieć o swoim dziecku? A choćby nawet ona zapomniała, Ja nie zapomnę o tobie” (Iz 49,15). Jezus również podkreślał w Ewangelii opiekę Boga, przywołując przykład kwiatów polnych i ptaków, które są Jego troską.
ROZWÓJ KULTU
Obraz Matki Bożej Opatrzności oraz nadany jej tytuł szybko zdobyły serca mieszkańców Rzymu, którzy wzywali Maryję w swoich potrzebach duchowych i materialnych. Wierni składali liczne ofiary: świece, wota oraz datki pieniężne na rozwój kultu.
7 września 1734 roku Ojciec Maffetti ozdobił kaplicę świecznikami ofiarowanymi przez wiernych. Uroczystość Matki Bożej Opatrzności celebrowano w drugą niedzielę listopada, która stała się świętem Patronalnym.
ARCYBRACTWO
Chociaż kaplica została ozdobiona, a liczba wiernych rosła, brakowało oficjalnej kanonicznej organizacji skupiającej czcicieli Matki Bożej Opatrzności. Wobec tego podjęto starania o ustanowienie Bractwa pod wezwaniem Matki Boskiej Opatrzności.
Papież Benedykt XIV, 25 września 1744 roku, ustanowił Bractwo i obdarzył je odpustami. W 1833 roku papież Grzegorz XVI dodał tytuł „Wspomożycielki Chrześcijan” do tytułu Matki Bożej Opatrzności i nadał Bractwu te same przywileje, które posiadały inne podobne bractwa.
PIERWSZE UROCZYSTE ŚWIĘTA
(1799, 1807, 1815)
W 1799 roku, kiedy Rzym i Włochy mogły odetchnąć po skutkach rewolucji francuskiej, wszędzie dziękowano Bogu Najwyższemu. 10 listopada, podczas święta Patronalnego Najświętszej Maryi Panny, po uroczystym triduum w kościele św. Karola, odbyły się obchody ku czci Matki Bożej Opatrzności z udziałem tłumów wiernych przystępujących do sakramentów.
W kwietniu 1801 roku, król Piemontu, Karol Emanuel IV, oraz jego żona Maria Klotylda, wygnani ze swojego królestwa z powodu rewolucji, przybyli do Rzymu i oddali się pod opiekę Matki Bożej Opatrzności. W kolejnych latach również inne osobistości przybywały do Maryi, dziękując jej za opiekę.
W 1807 roku papież Pius VII zainicjował triduum modlitewne w rzymskich sanktuariach Matki Boskiej, w tym w kościele św. Karola, gdzie znajdował się cudowny wizerunek Matki Bożej Opatrzności. Triduum zakończono uroczystym świętem 12 września.
Największa uroczystość odbyła się 2 lutego 1815 roku. Kaplica Matki Boskiej została odnowiona i przystrojona. Obraz został przeniesiony do głównego ołtarza, gdzie odbyła się procesja i liczne modlitwy. Dziesięciu barnabitów służyło wiernym w konfesjonałach, a Ojciec Fontana celebrował mszę komunijną.
ODNOWIENIE KAPLICY (1839 - 1841)
W nocy 13 lutego 1839 roku ktoś ukradł ozdoby z wizerunku Matki Boskiej. Aby wynagrodzić tę profanację, postanowiono odnowić skromną kaplicę i nadać jej bardziej wspaniałą formę. Prace nadzorował rycerz Luigi Boldrini, a kardynał Luigi Lambruschini, barnabita, ofiarował alabastrowe kolumny. Kaplica została uroczyście otwarta 7 listopada 1841 roku przez kardynała Lambruschiniego, który poświęcił ołtarz i przeprowadził liczne ceremonie, które zgromadziły wielkie tłumy wiernych.
PAPIEŻ PIUS IX I MATKA BOŻEJ OPATRZNOŚCI
Papież Pius IX, jeszcze jako kapelan Instytutu Tata Giovanni, często modlił się przed wizerunkiem Matki Bożej Opatrzności. Po objęciu pontyfikatu z radością zgodził się w 1847 roku, aby dać swoje imię Arcybractwu Matki Bożej Opatrzności. Następnie kilkukrotnie odwiedzał kościół św. Karola, by modlić się przed cudownym obrazem.
W 1857 roku rozpoczęto gruntowną renowację kościoła św. Karola, która przekształciła go w jedną z najpiękniejszych świątyń w Rzymie. Pius IX z dużym zainteresowaniem śledził postępy i odwiedził miejsce prac 17 lutego 1860 roku, aby osobiście zobaczyć efekty renowacji.
Barnabici oraz parafianie wierzyli, że zostali ocaleni od niebezpieczeństw podczas oblężenia Rzymu w 1849 roku dzięki szczególnej opiece Matki Bożej Opatrzności. Po powrocie Piusa IX do Rzymu po wygnaniu w Gaecie, zorganizowano uroczystości dziękczynne, które poprzedziło uroczyste triduum.
KORONACJA OBRAZU
4 listopada 1888 roku Kapituła Watykańska zdecydowała, że obraz Matki Bożej Opatrzności zostanie ozdobiony złotymi koronami. Uroczystość koronacji odbyła się 11 listopada tego samego roku, gromadząc tłumy wiernych.
Niestety, korony oraz inne kosztowne ozdoby przyciągnęły złodziei, którzy w noc 5 sierpnia 1914 roku obrabowali wizerunek. W wyniku tego aktu świętokradztwa, ogłoszono triduum pokutne, po którym, podczas święta Matki Bożej Opatrzności, 21 listopada 1915 roku, obraz ponownie został ukoronowany.
ŚWIĘTY PIUS X
Święty Pius X w lutym 1904 roku przyjął delegację ponad trzystu członków Arcybractwa i otrzymał kopię obrazu Matki Bożej Opatrzności, którą obiecał umieścić w swojej sypialni.
Wkrótce potem Pius X zatwierdził i rozszerzył przywileje odpustów przyznane Arcybractwu, pozwolił na specjalną mszę w każdą sobotę roku oraz zatwierdził szkaplerz Matki Bożej Opatrzności, obdarzając go odpustami.
DRUGIE STULECIE
W 1932 roku, z okazji drugiego stulecia kultu Matki Bożej Opatrzności w kościele św. Karola, odbyły się szczególne uroczystości. Na tę okazję wydano specjalny numer czasopisma „I Barnabiti” zatytułowany „Mater Divinae Providentiae”, który zawierał liczne artykuły i poezję autorstwa barnabitów, oddających cześć Matce Bożej.
CÓRKI BOŻEJ OPATRZNOŚCI
W 1832 roku, podczas święta Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w pobliżu kościoła św. Karola powstała nowa wspólnota zakonna – Zgromadzenie Córek Bożej Opatrzności, którego misją było służenie najuboższym. Siostry, wraz z Fundatorką, Eleną Bettini, teraz w drodze na ołtarze, były prawdziwymi szafarkami Bożego Miłosierdzia w Rzymie, innych miejscach Włoch i za granicą.
Pobożność Sługi Bożej Matki Eleny Bettini Wobec Matki Bożej Opiekunki
Wśród wielu tytułów nadawanych Matce Bożej najbardziej ukochany przez Matkę Elenę Bettini był tytuł Matki Bożej Opatrzności. To właśnie jej pragnęła poświęcić swoje Zgromadzenie i Dom Macierzysty. Nakazała, aby jej wizerunek był czczony we wszystkich domach zakonnych oraz aby znajdował się przy łóżku każdej siostry. Na różańcu, który siostry nosiły, miał być zawieszony medalion z jej wizerunkiem. Uroczystość ku jej czci obchodzono w szczególny sposób, a tego dnia siostry odnawiały swoje śluby.
Matka Bettini miała także głęboką wiarę w jej opiekę. We wszelkich potrzebach swoich i swojego Zgromadzenia zawsze zwracała się do Matki Bożej. W chwilach trudności i niepewności mawiała: „Mamy Matkę Bożej Opatrzności, która nam pomaga i nas chroni.”
WIECZNY HOŁD
- a) Miesiąc majowy
W kościele św. Karola z kultem Matki Bożej Opatrzności związana jest tradycja majowych nabożeństw, podczas których czci się szczególnie Maryję. W tym czasie czczony wizerunek Maryi jest wystawiony na głównym ołtarzu, ozdobiony pięknymi draperiami i świecami.
Ta pobożna praktyka zapoczątkowana została w 1865 roku. Kazania wygłaszał barnabita Paolo Stub, misjonarz apostolski w Bergen, w Norwegii. W wigilię święta Maryi Wspomożycielki cudowny obraz ustawiono na ołtarzu w bogato zdobionym złotym obramowaniu – dziele snycerskim, które było darem Tomaso Mazzaniego, kanonika z bazyliki św. Jana na Lateranie.
- b) Stowarzyszenie na rzecz rozwoju kultu Matki Bożej Opatrzności
„Wielu członków Arcybractwa wyraziło pragnienie, by dodać do ogólnych korzyści członkostwa również specjalne przywileje, zarówno za życia, jak i po śmierci. W związku z tym 24 lutego 1889 roku powołano Pobożne Dzieło Obola, które 24 maja 1889 roku zatwierdził Przełożony Generalny barnabitów. Następnie kardynał wikariusz Lucido M. Parocchi potwierdził jego kanoniczne ustanowienie.
Celem tego pobożnego Stowarzyszenia jest utrwalenie i nadanie większej rangi kultowi cudownego wizerunku oraz zapewnienie specjalnych łask wszystkim członkom za życia oraz odpustów po śmierci.
Stowarzyszenie, pobłogosławione przez św. Piusa X, zostało ponownie zatwierdzone przez kardynałów wikariuszy Respighi i Pompili, rozwijając się w sposób naprawdę pocieszający.
Członkowie Stowarzyszenia pragnęli posiadać swój własny sztandar z wizerunkiem Matki Bożej Opatrzności. Obraz został odtworzony przez malarza Temistoklesa Varuccę, a haft wykonały siostry Pallotynki z kościoła św. Agaty dei Goti. Sztandar został pobłogosławiony wieczorem 15 marca 1925 roku przez kardynała Ranuzzi de’ Bianchi.”
- c) Inne praktyki
Dla uczczenia Matki Bożej Opatrzności, w kościele św. Karola stosowane są następujące praktyki:
- Codziennie w dni powszednie odprawiana jest pierwsza msza święta przy ołtarzu Opatrzności z odmawianiem różańca i modlitw.
- W każdą sobotę odprawiane są msze święte ku czci Matki Bożej za członków Arcybractwa, żyjących i zmarłych, oraz litanie.
- W pierwszą sobotę miesiąca odprawiana jest msza święta i modlitwy o powrót Kościoła greko-wschodniego do jedności katolickiej.
- Ósmego dnia każdego miesiąca, ustanowionego przez Wikariat na specjalne modlitwy do Matki Bożej, odbywa się wieczorne nabożeństwo z różańcem, wystawieniem Najświętszego Sakramentu, specjalnymi modlitwami, śpiewem litanii i błogosławieństwem.
W maju, jak również na coroczne święto w listopadzie, obraz Matki Bożej wystawiany jest na głównym ołtarzu, a następnie procesyjnie przenoszony do kaplicy.
MADONNA OPATRZNOŚCI CZCZONA W MEDIOLANIE PRZEZ SIOSTRY ANIELANKI
W archiwum generalnym sióstr Anielanek przechowywany jest rękopis zatytułowany Życie Matki Angeliki Giovanny Visconti Borromeo, mniszki z klasztoru św. Pawła w Mediolanie. Zbiór pochodzi z relacji poszczególnych sióstr opisujących heroiczne cnoty i przykład życia tej błogosławionej i czcigodnej Matki.
Życie to zostało spisane w 1635 roku, dwa lata po śmierci Giovanny Visconti Borromeo, co wynika z daty dedykacji dla Ojca Crivellego, generała barnabitów, i przeoryszy Pirovano. Tekst pozostał niepublikowany aż do 1673 roku, kiedy na prośbę wielu osób autorka postanowiła go wydrukować w Rzymie, w drukarni Filippa M. Mancini. Praca była dedykowana cesarzowej Eleonorze, żonie Ferdynanda III, i nosiła tytuł Życie czcigodnej Matki Angeliki Giovanny Visconti Borromeo, mniszki z klasztoru św. Pawła w Mediolanie, autorstwa siostry Luigi Marianny Gonzagi.
W części pierwszej zamieszczono dodatkowe informacje o klasztorze św. Pawła, w którym Visconti Borromeo była mniszką. W rozdziale V, zatytułowanym Układ klasztoru i nabożeństwa w nim sprawowane, na stronie 45 czytamy: „Niedaleko tego miejsca (gdzie odbywają się spowiedzi) znajduje się przestrzeń do słuchania kazań oraz inna, podobna sala, w której na ścianie, w złoconej ramie za szkłem, umieszczony jest obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, zwany Matką Bożej Opatrzności. Obraz ten, słynący z łask, otoczony jest szczególną czcią i co roku, w dniu modlitw ku czci Bożej Opatrzności, odbywa się tu uroczysta procesja.”
Z powyższego fragmentu wynika, że już w 1673 roku obraz Matki Bożej pod tytułem Matki Bożej Opatrzności był czczony przez siostry Anielanki. Ponieważ Gonzaga w tej części opisuje środowisko monastyczne, w którym żyła Anielanka Visconti Borromeo, można przypuszczać, że kult ten rozwijał się wśród sióstr Anielanek w Mediolanie już od początku XVII wieku.
Obecnie wizerunek ten nie jest już przechowywany w kościele św. Pawła, więc naturalne jest pytanie, gdzie znajduje się oryginalny obraz czczony pod tytułem Matki Bożej Opatrzności.
Według Ojca Dubois, Ojciec Pio Mauri, który był reformatorem sióstr Anielanek, dowiedział się w 1900 roku, że obraz znajduje się u proboszcza Seveso, księdza Sirtori, z którego rodziny wiele młodych dziewcząt wstąpiło do klasztoru sióstr Anielanek. Na prośbę Ojca Mauriego proboszcz oddał obraz, który został umieszczony w ich głównym kościele pod wezwaniem Świętej Rodziny w Mediolanie i do dziś jest tam czczony. Czy jednak jest to ten sam obraz, o którym mowa w życiu Visconti Borromeo?
Można mieć wątpliwości, ponieważ na obecnym obrazie Madonna przedstawiona jest z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, a Dzieciątko trzyma w dłoniach różaniec. Wydaje się, że jest to kopia obrazu Carla Cignaniego, który znajduje się we Florencji w Galerii Uffizi i jest reprodukowany w Enciclopedia Italiana. Słynny malarz Carlo Cignani, który zajmuje wybitne miejsce wśród artystów XVII wieku, urodził się w 1628 roku. Trudno zatem przypuszczać, że mógł stworzyć ten obraz przed 1660 rokiem, podczas gdy kult Madonny Opatrzności u sióstr Anielanek wydaje się sięgać już początku XVII wieku. W związku z tym oryginał obrazu Cignaniego w Galerii Uffizi musiałby być późniejszą kopią.
Pozostaje jednak pytanie, dlaczego obrazowi temu nadano nazwę Matki Bożej Opatrzności, skoro oryginalny obraz Cignaniego tej nazwy nie posiadał.
Z AKT KOLEGIUM ŚW. BŁAŻEJA I ŚW. KAROLAI
Lata 1734-1737
„Pobożność ludu i liczba wiernych gromadzących się w naszym kościele wzrosły dzięki dwóm głównym rzeczom: wizerunkowi wyrzeźbionego Chrystusa i obrazowi Matki Bożej. Ten drugi, umieszczony przy bocznym wejściu z klasztoru do kościoła przez jednego z naszych pobożnych braci, natychmiast zaczął jaśnieć tyloma znakami, że zgromadzający się wierni stale składali ofiary, świece i jałmużny, ozdabiając wizerunek złotymi elementami i innymi dekoracjami. W ten sposób Matka Bożej Opatrzności ukazuje się jako prawdziwa Matka, która codziennie spełnia prośby, szczególnie ubogich.”
Lata 1743-1747
„Dla Najświętszej Maryi Panny pod wezwaniem Bożej Opatrzności ofiarowano trzy naszyjniki z pereł, dwa złote pierścienie z cennymi kamieniami oraz liczne srebrne wotywne wizerunki, które zawieszono na dwóch drewnianych tablicach po bokach nowo postawionego ołtarza, a także na trzeciej tablicy umieszczonej pod łukiem między drzwiami prowadzącymi do klasztoru i kaplicy św. Cecylii.”
7 września 1734
„Ojciec Giovanni Maffetti, który umieścił obraz Najświętszej Maryi Panny z lampą przy wejściu prowadzącym z klasztoru do kaplicy św. Cecylii, ozdobił i udekorował wizerunek, aby jeszcze bardziej rozbudzić pobożność wiernych, którzy zaczęli składać tam ofiary jako znak wdzięczności za otrzymane łaski.”
Grudzień 1736
„Nie można nie wspomnieć o tym, że w 1736 roku pobożność ludu wobec wizerunku Matki Bożej Opatrzności znacznie wzrosła i że złożono liczne wota, zarówno srebrne, jak i z innych materiałów, jako wieczny znak wdzięczności za otrzymane łaski i dobrodziejstwa.”
Grudzień 1738
„Pobożność wobec wizerunku Matki Bożej, znajdującego się w tej części kościoła, która łączy klasztor z kaplicą, wzrosła tak bardzo, że tłumy wiernych przychodzą, szczególnie w soboty, by oddać cześć Najświętszej Matce Boga.”
Grudzień 1739
„Niezwykła pobożność całego miasta wobec Najświętszej Matki Bożej, której obraz wystawiono w naszym kościele pod wezwaniem Matki Bożej Opatrzności, wzrosła tak bardzo, że codziennie, rano i wieczorem, wierni różnych stanów i płci z najdalszych zakątków miasta przychodzą, aby oddać jej cześć. Wierni licznie przyjmują sakramenty pokuty i Eucharystii, co przynosi wielkie owoce duchowe i materialne. Wiele łask, otrzymanych za wstawiennictwem Matki Bożej Opatrzności, jest świadectwem ciągłego oddania ludu. Świadczą o tym także płonące nieustannie przed obrazem świece oraz wotywne dary składane codziennie jako dowód wdzięczności.”
Grudzień 1740
„To, co napisano w ubiegłym roku o pobożności ludu wobec Najświętszej Matki Bożej i jej wizerunku pod tytułem Matki Boskiej Opatrzności, wystawionym w naszym kościele, nie wymaga powtórzenia. Jednak warto zaznaczyć, że wierni często przychodzą, aby oddać jej cześć, a obfite owoce dla dusz wynikają z częstego przystępowania do sakramentów, co sprawia, że łaska Boża jest im przychylna za wstawiennictwem Najświętszej Matki.”
Grudzień 1741
„Błogosławiona Dziewica Maryja, czczona w naszym kościele jako Matka Bożej Opatrzności, stale otacza swoich wiernych nowymi łaskami. W rezultacie każdego dnia wzrasta pobożność wiernych i liczba tych, którzy przychodzą, by oddać jej cześć oraz składać świece, dary i jałmużny.”
10 listopada 1743
„W święto Patronalne Najświętszej Maryi Panny, poświęcone Matce Bożej Opatrzności, której obraz jest czczony w tym kościele, wierni dali świadectwo swojej pobożności i oddania. Niektórzy zadbali o udekorowanie ścian kaplicy damasceńskim jedwabiem, ustawienie świeczników wokół ołtarza, a także o zorganizowanie uroczystej mszy świętej z muzyczną oprawą oraz odśpiewanie Tantum Ergo podczas wieczornych nabożeństw.”
Grudzień 1743
„Z testamentu zmarłej Margherity Nari, żony Dominika Nari, przekazano naszyjnik z pereł, który zgodnie z jej pobożnym życzeniem został zawieszony przy wizerunku Najświętszej Maryi Panny Bożej Opatrzności.”
15 sierpnia 1749
„Na uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny ołtarz poświęcony Matce Bożej Opatrzności został ozdobiony czterema nowymi srebrnymi świecznikami o wadze jedenastu funtów srebra, zakupionymi za dobrowolne datki wiernych, których wartość wynosiła około 190 skudów.”
Grudzień 1749
„Za pobożne jałmużny wiernych zakupiono dwa srebrne świeczniki o wadze 64 uncji i 68 denarów, które zostały po raz pierwszy wystawione na ołtarzu Matki Bożej Opatrzności.”
Grudzień 1753
„Zarządzanie skrzynką jałmużną oraz darowiznami dla Matki Bożej Opatrzności zostało powierzone Ojcu Augustynowi Marii Negriemu.”
Rok 1755
„W sierpniu zakończono prace nad nowymi ozdobami, które dodano do ołtarza i kaplicy Matki Bożej Opatrzności. Wśród nich są ozdoby złote, srebrne oraz imitacje eleganckiego marmuru.”
27 kwietnia 1759
„Ojciec Święty, po modlitwie przed wystawionym Najświętszym Sakramentem, na prośbę Przełożonego Generalnego zgodził się wejść do kolegium przez kaplicę Matki Bożej Opatrzności, gdzie z radością pozwolił studentom złożyć pocałunek na swoich stopach.”
28 marca 1851
„Dzień, który zasługuje na zapisanie w kronikach. Papież Pius IX, spotkawszy Najświętszy Sakrament niesiony do chorej osoby przez naszego wikarego na ulicy Giubbonari, wysiadł z powozu i towarzyszył Sakramentowi, niosąc zapaloną świecę. Następnie, po udzieleniu błogosławieństwa w naszym kościele, zatrzymał się w zakrystii, gdzie przyjął obecnych braci, pozwalając im na pocałunek swoich stóp.”
____________________________________________________________
Nota: Tekst jest tłumaczeniem książki o. Luigi M. Manzini CRSP, zatytułowanej:
„Wspomnienia I Dokumenty Dotyczące Kultu Maryi Najświętszej Matki Bożej Opatrzności Wspomożycielki Wiernych. Czczonej W Kościele Pw. Św. Karola ai Catinari w Rzymie i w Innych kościołach Barnabitów” wydanej w Rzymie 1959.
